Het geduld van het kabinet met falende accountants is op. Dat de kwaliteit in bijna de helft van de accountantsverklaringen onder de maat is, “is onacceptabel”.

Minister Jeroen Dijsselbloem van Financiën zei dat donderdag in een toelichting op maatregelen die hij gaat nemen om het werk van de accountancysector in Nederland op te krikken.

Dijsselbloem benadrukt dat bedrijven, burgers, beleggers en de overheid moeten kunnen vertrouwen op de juistheid van accountantsverklaringen. Dat kon kennelijk de afgelopen jaren niet, want accountants maken te veel fouten en opereerden niet altijd onafhankelijk.

Dijsselbloem denkt niet dat accountants bewust hebben geblunderd, maar constateert wel dat de kwaliteit te vaak onder de maat was. Dat concludeerde donderdag ook de Autoriteit Financiële Markten (AFM) in een rapport.

Ondanks plannen vanuit de sector zelf, gaat Dijsselbloem nu ook zelf ingrijpen. “We gaan nu op onze strepen staan. De kwaliteit moet nu snel omhoog.” Hij gaat in de wet verankeren dat de AFM meer macht krijgt om in te grijpen bij accountants en ook hele hoge miljoenenboetes kan geven bij nieuw falen.

Geschiktheidstoets voor top

Dijsselbloem gaat voor de top van de accountants een geschiktheidstoets invoeren, net als bij banken en verzekeraars. De geschiktheidsverklaring kan indien nodig door de AFM ook weer worden ingetrokken. Hij is ook van plan de verjaringstermijn in het tuchtrecht te verlengen, en dat op te nemen in de wet.

Verder wil hij het interne toezicht verbeteren voor accountancyorganisaties die een vergunning hebben voor het controleren van organisaties als banken en verzekeraars. Accountantsorganisaties krijgen een wettelijk verplichte raad van commissarissen met duidelijk omschreven bevoegdheden. Die zijn onder meer verantwoordelijk voor benoeming en ontslag van de bestuursleden en zien toe op het beloningsbeleid.

Beleggers verbijsterd over wanprestaties

Beleggersvereniging VEB is verbijsterd over de "wanprestaties" van de accountantssector, laat de belangenclub donderdag weten in reactie op het AFM-onderzoek.

"De conclusies van het onderzoek zijn hard en duidelijk: 45 procent van het werk van KPMG, PwC, EY en Deloitte blijkt onder de maat. Daarmee is de accountantssector verantwoordelijk voor een vertrouwensbreuk tussen aandeelhouders en beursgenoteerde ondernemingen. Want als beleggers niet kunnen vertrouwen op gecontroleerde cijfers, waarop moeten zij dan hun oordeel baseren", vraagt de vereniging zich af.

De VEB roept de politiek, AFM én ondernemingen op om noodzakelijke verbeteringen door te voeren. "De accountantssector heeft bewezen dat niet op eigen kracht te kunnen."

Ook Eumedion, dat de belangen van institutionele beleggers behartigt, is zwaar teleurgesteld. "De kwaliteit van de accountantscontrole is nog steeds schokkend laag. De accountantskantoren zetten hun geloofwaardigheid op het spel als het gepresenteerde verbeterplan niet snel wordt omgezet in concrete acties en daden."

PwC: maatregelen onontkoombaar

Accountantsconcern PwC is het eens met de maatregelen die de werkgroep van jonge accountants en toezichthouder AFM voorstellen om schoon schip te maken in de sector. "De les uit beide rapporten is dat robuuste en sectorbrede hervormingsmaatregelen onontkoombaar zijn. Deze zijn gewenst om de kwaliteit en daarmee het vertrouwen in de accountant te herstellen. PwC is doordrongen van die urgentie en omarmt de voorstellen", zegt de accountantsorganisatie in een reactie.

AFM onderzocht 10 wettelijke controles die PwC uitvoerde en beoordeelde hiervan 4 als onvoldoende. De accountantsorganisatie komt op basis van eigen onderzoek tot de conclusie dat 3 controles dat oordeel inderdaad verdienen. Over het vierde geval wil PwC met de toezichthouder in discussie.

Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl